حقوق بین الملل
حیدر پیری
چکیده
در سال های اخیر،یکی از تئوری‌های قدیمی حقوق بیطرفی تحت عنوان «استنکاف» و «ناتوانی» در گفتمان توسل به زور مجدداً در حال تکوین بوده که بر مبنای آن برخی دولتها برای سرکوب اعمال کنش‌گران غیردولتی تروریستی مستقر در دولت میزبان به بهانه ناتوانی یا عدم‌تمایل دولت میزبان،به حق قانونی دفاع مشروع فراسرزمینی متوسل می‌شوند.این ...
بیشتر
در سال های اخیر،یکی از تئوری‌های قدیمی حقوق بیطرفی تحت عنوان «استنکاف» و «ناتوانی» در گفتمان توسل به زور مجدداً در حال تکوین بوده که بر مبنای آن برخی دولتها برای سرکوب اعمال کنش‌گران غیردولتی تروریستی مستقر در دولت میزبان به بهانه ناتوانی یا عدم‌تمایل دولت میزبان،به حق قانونی دفاع مشروع فراسرزمینی متوسل می‌شوند.این مقاله در چارچوب مشرب حقوق وضعی در جستجوی احراز این واقعیت است که آیا مقررات قراردادی و عرفی و رویه قضایی بین-المللی امکان توسل دولتها به تئوری استنکاف و ناتوانی در دولت میزبان را می‌دهد؟علی رغم اینکه در هیچ سند حقوقی(به استثنای ماده 17 اساسنامه دیوان بین‌المللی کیفری و کنوانسیون وضعیت پناهندگان) و حتی رویه قضایی بین‌المللی این مفهوم بکار گرفته نشده،اما قابلیت پذیرش چنین توسل به زوری در حقوق بین‌الملل به دلیل عدم جواز در منشور سازمان ملل، انکار مشروعیت آن توسط اکثر علمای حقوق،رویه بسیار اندک دولتها و ذهنی بودن ادعای استنکاف یا ناتوانی،روشن نیست.این دکترین با تکیه بر نظریه‌های خود قضاوتی در حقوق بین‌الملل و ایجاد استثناهای نانوشته بر قاعده ممنوعیت توسل به زور نه تنها منجر به بی‌ثباتی رژیم حقوقی توسل به زور است بلکه توجیه‌های حقوقی آن تهاجمی روشن بر معانی مفاهیم حقوقی بنیادینی که در حقوق بین-الملل پذیرفته شده‌اند،وارد کرده است
